“โจรปล้น 10 ครั้ง ยังไม่เท่ากับไฟไหม้เพียงครั้งเดียว”
คำสุภาษิตโบราณที่ได้ยินจนชินหูนี้ คงเป็นคำอธิบายได้ดีของความสูญเสียที่เกิดขึ้นหากเกิดเพลิงไหม้ในแต่ละครั้ง ดังนั้นการดับเพลิงที่ทันท่วงทีจึงเป็นเรื่องสำคัญ ซึ่งตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันก็มีวิวัฒนาการของวิธีการดับเพลิงด้วยวิธีต่างๆ ตั้งแต่ วิธีที่เบสิกที่สุด คือการใช้น้ำในการดับเพลิง จนถึงการใช้สารเคมีต่างๆ ในการดับเพลิง เพื่อลดการสูญเสียให้น้อยที่สุดไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สินหรือชีวิตก็ตาม
เป็นที่แน่นอนอยู่แล้วว่า คงไม่มีใครอยากให้เกิดเหตุเพลิงไหม้ขึ้น แต่ก็เป็นเรื่องที่ไม่อาจห้ามไม่ให้เกิดขึ้นได้ ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดเพลิงไหม้รุนแรงและลุกลามมากขึ้นเกิดมาจากสาเหตุหลายประการ เช่น ไม่มีการติดตั้งอุปกรณ์ดับเพลิง ไม่มีความรู้ในการใช้อุปกรณ์ดับเพลิงนั้นๆ ประกอบกับความร้อนของเปลวไฟที่ลุกโชน ทำให้เข้าทำการดับเพลิงได้ลำบาก เพราะฉะนั้นจึงจำเป็นต้องหาวิธีหรืออุปกรณ์เพื่อช่วยการดับเพลิงที่ง่ายและสะดวกต่อการใช้งานไว้ในสถานที่ที่จะเป็นต้นเหตุให้เกิดเพลิงไหม้ได้ ก็จะช่วยบรรเทาความสูญเสียลงไปได้
การคิดค้นนวัตกรรมใหม่ๆ ในการดับเพลิงจึงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง และล่าสุดกับนวัตกรรมการดับเพลิงที่ยอดเยี่ยมโดยฝีมือคนไทยที่ได้คิดค้นและสร้างสรรค์อุปกรณ์การดับเพลิงที่มีขนาดเล็กแต่ประสิทธิภาพไม่เล็กจนได้รับรางวัลการันตีมากมายจากหลากหลายสถาบันทั้งในประเทศและต่างประเทศ อุปกรณ์ดับเพลิงจิ๋วแต่ทรงพลังนี้มีชื่อว่า ลูกบอลดับเพลิง หรือ Elide Fire Ball เป็นผลงานของคุณภณวัชร์นันท์ ไกรมาตย์ ซึ่งเป็นผู้คิดค้นและประดิษฐ์เจ้าลูกบอลที่ใช้ในการดับเพลิงนี้ และส่งออกขายไปทั่วโลกกว่า 50 ประเทศอีกด้วย โดยมีจุดเริ่มต้นของการคิดค้นนี้มาจากการที่ได้ประสบพบเหตุการณ์สะเทือนใจที่เห็นหญิงสาวคนหนึ่งกำลังอุ้มทารกหนีออกมาจากเปลวเพลิงที่กำลังลุกไหม้ แต่ก็ไม่สามารถช่วยอะไรเธอได้และไม่มีใครสามารถช่วยได้ทันการณ์ จึงเป็นสาเหตุสะเทือนใจที่ทำให้อยากคิดค้นประดิษฐ์อุปกรณ์ดับเพลิงที่จะสามารถดับเพลิงได้ง่ายและทันเวลา และได้เริ่มคิดค้นทดลองมาเรื่อยๆ หลายปีจนประสบความสำเร็จ กลายเป็นลูกบอลดับเพลิงนี้ โดยมีแนวความคิดว่าจะต้องทำให้เป็นลูกทรงกลม น้ำหนักเบา เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถโยน ทอย กลิ้ง ขว้างไปที่กองเพลิงที่กำลังลุกไหม้ได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งในลูกบอลนี้ได้บรรจุสารเคมีที่ช่วยในการดับเพลิงไว้ และที่สำคัญเจ้าลูกบอลดับเพลิงนี้สนนราคาไว้ถูกมากเพียง 82 ดอลล่าร์สหรัฐ เท่านั้น เมื่อเปรียบเทียบกับความสูญเสียที่จะเกิดขึ้นทั้งชีวิตและทรัพย์สินนับว่าคุ้มค่าคุ้มราคาทีเดียว
ลูกบอลดับเพลิงราคาถูกที่ประสิทธิภาพเกินราคานี้ ได้รับการรับรองมาตรฐานจดทะเบียนผลิตภัณฑ์จากสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์ (สมอ) ไว้เรียบร้อยแล้ว โดยสามารถดับเพลิงประเภท A* ได้ คือวัสดุประเภทไม้ กระดาษ พลาสติก และดับเพลิงประเภท B* ได้ คือ เชื้อเพลิงที่เป็นของเหลว เช่น น้ำมัน แอลกอฮอล์ ทินเนอร์ นอกจากนี้ยังดับเพลิงประเภท C* คือ เพลิงที่เกิดจากไฟฟ้าได้ด้วย และยังคว้ารางวัลสิ่งประดิษฐ์ยอดเยี่ยม International Federation of Inventors และเหรียญเงินจาก “World Genius Convention” ปี 2007 ในประเทศญี่ปุ่นอีกด้วย นอกเหนือจากรางวัลการันตีต่างๆ ที่ได้รับจากทั่วโลก
โดยคุณสมบัติของลูกบอลดับเพลิงที่ผลิตโดยฝีมือคนไทยนี้ มีคุณสมบัติที่มีน้ำหนักเบาเพียง 1.3 กิโลกรัม รูปร่างทรงกลม รัศมีการทำงาน 4 ตารางเมตร อายุการใช้งาน 5 ปี สามารถดับเพลิงได้ทั้ง 3 ประเภท คือ ประเภท A* ,B* และ C* ตามที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น ซึ่งถือได้ว่ามีอานุภาพในการดับเพลิงอย่างหลากหลาย เมื่อลูกบอลสัมผัสเปลวไฟจะมีเสียงแตกในระดับเสียงตกกระแทกไม่เกิน 140 เดซิเบล และยังสามารถใช้เป็นเสียงเตือนภัยได้อีกด้วย โดยภายในลูกบอลมีสารที่ใช้ในการดับเพลิง คือ โมโนแอมโมเนียมฟอตเฟต (Mono Ammonium Fhosphate) ซึ่งจะทำงานโดยไปทำการรบกวนปฏิกิริยาลูกโซ่ของการเกิดเพลิงไหม้ ผลักดันไอเชื้อเพลิงระเหยและออกซิเจนให้ออกไปจากบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้ ซึ่งสารนี้สามารถลอยตัวอยู่ในอากาศได้นาน และทนต่อการเผาไหม้ได้นาน โดยไม่กลายเป็นเชื้อเพลิงเบาเสียเองในภาวะอุณหภูมิสูง นอกจากนี้การลอยตัวในอากาศที่จุดเกิดเพลิงไหม้ ก็จะช่วยขัดขวางการทำปฏิกิริยากันระหว่างไอเชื้อเพลิงและออกซิเจนในอากาศที่จะก่อให้เกิดเปลวไฟอีกทางหนึ่งด้วย จากคุณสมบัติดังกล่าวลูกบอลดับเพลิงนี้จึงเป็นเสมือนยามเฝ้าระวังภัยให้กับชีวิตและทรัพย์สินได้อีกด้วย เพราะหากเกิดเพลิงไหม้ขึ้นที่ใด โดยที่เจ้าลูกบอลดับเพลิงนี้ถูกวางไว้ให้อยู่ในจุดเสี่ยงที่จะเกิดเพลิงไหม้ เมื่อเกิดเพลิงไหม้ขึ้นและลูกบอลดับเพลงนี้ได้สัมผัสกับเปลวเพลิง ก็จะทำงานโดยอัตโนมัติระเบิดแตกเอาสารเคมีออกมาดับเพลิงที่เกิดขึ้นได้อย่างทันเวลา ซึ่งนับได้ว่าเป็นอุปกรณ์ที่ทรงประสิทธิภาพมากเลยทีเดียว หากมีติดตั้งไว้
เพราะคำว่าอะไรก็เกิดขึ้นได้ ลูกบอลดับเพลิงที่สนนราคาไว้ถูกมากนี้จึงถือได้ว่าคุ้มค่าเกินราคาเลยทีเดียว หากจะมีติดไว้ในบ้าน ในรถ ในที่ทำงาน ในโรงงาน ในห้างสรรพสินค้า ในโรงแรม ในสถานที่ต่างๆ ที่จะมีโอกาสเกิดเพลิงไหม้ขึ้นได้ เพื่อลดการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินให้น้อยที่สุด และยังเป็นยามช่วยเฝ้าระวังภัยให้กับเราได้อีกด้วย เสมือนมีบอดี้การ์ดที่จ้างมาด้วยราคาแสนถูกเพื่อปกป้องชีวิตและทรัพย์สินของเราและคนที่เรารัก แค่นี้ก็เกินคุ้มแล้ว กับลูกบอลดับเพลิงฝีมือคนไทยลูกนี้
